Hướng dẫn về cách hạch toán Tài khoản 151 theo Thông tư 133, bao gồm cách hạch toán cho hàng mua đang trong quá trình vận chuyển. Đồng thời, sẽ giải thích rõ về khái niệm “hàng mua đang đi đường,” kết cấu cơ bản của Tài khoản 151 và nội dung liên quan đến nó.
Nguyên tắc kế toán Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường
Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường được sử dụng để ghi nhận giá trị của các loại hàng hóa và vật tư (như nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ, hàng hóa) đã được mua bên ngoài, tuy nhiên, chúng vẫn đang trong quá trình vận chuyển đến nơi đích hoặc chưa được nhập vào kho của doanh nghiệp. Tài khoản này đại diện cho những tài sản đã thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp, nhưng vẫn chưa được coi là tài sản nội bộ của doanh nghiệp do đang trong trạng thái trên đường vận chuyển hoặc chưa được kiểm nhận và nhập kho.
Khi hàng hóa hoặc vật tư mua ngoài được mua và có hóa đơn mua hàng, tuy nhiên, chúng vẫn chưa được nhập kho, kế toán sẽ không ghi sổ ngay mà sẽ tiến hành đối chiếu với hợp đồng giao dịch và lưu trữ hóa đơn trong một tập hồ sơ riêng có tên là “Hàng mua đang đi đường.” Trong trường hợp hàng về và được nhập kho trong kỳ, kế toán sẽ sử dụng phiếu nhập kho và hóa đơn mua hàng để ghi sổ trực tiếp vào các Tài khoản 152 “Nguyên liệu, vật liệu,” Tài khoản 153 “Công cụ, dụng cụ,” và Tài khoản 156 “Hàng hóa.”
Nếu cuối kỳ tài chính đến mà hàng vẫn chưa về đích, kế toán sẽ dựa vào hóa đơn mua hàng để ghi vào Tài khoản 151 “Hàng mua đang đi đường.” Để theo dõi chính xác, kế toán cần phải duyệt chi tiết và theo dõi theo từng loại hàng hóa hoặc vật tư, từng lô hàng và từng hợp đồng kinh tế cụ thể.
Hạch toán tài khoản 151 theo thông tư 133 |Kế toán Navi
Nội dung và kết cấu tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường
Bên Nợ:
Giá trị của hàng hóa và vật tư đã mua, nhưng vẫn đang trong quá trình vận chuyển.
Chuyển giá trị thực tế của hàng hóa và vật tư mua đang đi đường cuối kỳ (đối với doanh nghiệp hạch toán tồn kho bằng cách kiểm kê định kỳ). Bên Có:
Giá trị của hàng hóa và vật tư đã mua đang đi đường đã được nhập kho hoặc đã được chuyển giao trực tiếp cho khách hàng.
Chuyển giá trị thực tế của hàng hóa và vật tư mua đang đi đường đầu kỳ (đối với doanh nghiệp hạch toán tồn kho bằng cách kiểm kê định kỳ).
Số dư bên Nợ: Giá trị của hàng hóa và vật tư đã mua nhưng vẫn đang trong quá trình vận chuyển (chưa được nhập kho bởi doanh nghiệp).
Cách hạch toán tài khoản 151 theo thông tư 133
a) Trong trường hợp doanh nghiệp sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng tồn kho:
Khi kết thúc kỳ kế toán, dựa trên hóa đơn mua hàng cho các mặt hàng chưa được nhập kho, nếu thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, quá trình ghi sổ như sau:
Nợ Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường (giá chưa kể thuế GTGT).
Nợ Tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ.
Có Tài khoản 331 – Phải trả người bán; hoặc
Có các Tài khoản 111, 112, 141,…
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, thì giá trị của hàng mua sẽ bao gồm thuế GTGT.
Khi hàng về và được nhập kho vào tháng sau, dựa trên hóa đơn và phiếu nhập kho, quá trình ghi sổ như sau:
Nợ Tài khoản 152 – Nguyên vật liệu.
Nợ Tài khoản 153 – Công cụ dụng cụ.
Nợ Tài khoản 156 – Hàng hóa.
Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
Trong trường hợp hàng hóa, vật tư đã mua và đang trên đường không được nhập kho và được giao trực tiếp cho khách hàng theo hợp đồng kinh tế tại phương tiện, tại kho người bán, tại bến cảng, bến bãi, hoặc được gửi trực tiếp cho khách hàng, gửi cho đại lý, ký gửi, thì quá trình ghi sổ như sau:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán; hoặc
Nợ Tài khoản 157 – Hàng gửi bán.
Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
Trong trường hợp hàng mua đang đi đường mất mát hoặc bị hao hụt được phát hiện ngay khi có sự cố xảy ra hoặc trong quá trình kiểm kê cuối kỳ, quá trình ghi sổ như sau:
Nợ Tài khoản 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý.
Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
b) Trong trường hợp doanh nghiệp sử dụng phương pháp kiểm kê định kỳ để hạch toán hàng tồn kho:
Ở đầu kỳ, kế toán căn cứ vào trị giá thực tế của hàng hóa, vật tư đang trên đường và đã được kết chuyển cuối kỳ trước để ghi sổ như sau:
Nợ Tài khoản 611 – Mua hàng.
Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
Khi kết thúc kỳ kế toán, dựa vào kết quả kiểm kê để xác định trị giá thực tế của hàng hóa, vật tư đã mua nhưng chưa được nhập kho (vẫn đang trên đường), quá trình ghi sổ như sau:
