Hướng dẫn Chế Độ Kế Toán Hộ Kinh Doanh theo Thông tư 88

Chế độ kế toán áp dụng cho hộ kinh doanh (HKD) và cá nhân kinh doanh (Cá nhân KD) đã có nhiều thay đổi kể từ khi Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 có hiệu lực. Cùng với đó, Thông tư 88/2021/TT-BTC chính thức thay thế Quyết định 169/2000/QĐ-BTC và Quyết định 131/2002/QĐ-BTC, trở thành căn cứ pháp lý mới nhất về chế độ kế toán cho hộ, cá nhân kinh doanh kể từ 01/01/2022.
Ngoài ra, định hướng theo Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân cũng cho thấy nhà nước sẽ từng bước giảm và tiến tới xóa bỏ hộ kinh doanh nộp thuế khoán. Điều này đồng nghĩa rằng các HKD sẽ cần thực hiện hóa đơn và sổ sách kế toán minh bạch hơn trong thời gian tới.
Trong nội dung dưới đây, Navi tổng hợp đầy đủ và chi tiết các quy định mới, giúp hộ kinh doanh dễ dàng nắm bắt và áp dụng đúng chế độ kế toán theo Thông tư 88.

1. Căn cứ pháp lý

Luật Kế toán số 88/2015/QH13
Nghị định 174/2016/NĐ-CP hướng dẫn Luật Kế toán
Thông tư 88/2021/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán cho HKD, cá nhân KD
Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế GTGT, TNCN và quản lý thuế đối với HKD, cá nhân KD

Không phải tất cả hộ kinh doanh đều bắt buộc áp dụng Thông tư 88. Cụ thể:

➤ Đối tượng bắt buộc áp dụng

HKD, cá nhân KD nộp thuế theo phương pháp kê khai (xác định tại Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC).

➤ Đối tượng được khuyến khích áp dụng

HKD, cá nhân KD nộp thuế theo phương pháp khoán, nhưng có nhu cầu thực hiện sổ sách kế toán theo Thông tư 88.

Nhà nước hướng tới minh bạch hóa hoạt động của HKD, do đó yêu cầu sử dụng hóa đơn và sổ sách sẽ tăng dần tùy mức doanh thu:

Nhóm	Doanh thu/năm	Yêu cầu hóa đơn	Yêu cầu sổ sách kế toán
Nhóm 1	Dưới 200 triệu	Khuyến khích dùng hóa đơn sau khi bỏ thuế khoán	Chế độ rất đơn giản, áp dụng qua phần mềm Bộ Công Thương
Nhóm 2	200 triệu – < 1 tỷ	Khuyến khích (áp dụng lộ trình 2027–2028)	Chế độ kế toán rất đơn giản
Nhóm 3	1 – < 10 tỷ (hoặc 1–3 tỷ với lĩnh vực xây dựng, nông nghiệp, công nghiệp)	Bắt buộc sử dụng hóa đơn	Chế độ đơn giản – hiệu chỉnh theo Thông tư 88
Nhóm 4	Từ 10 tỷ trở lên	Bắt buộc	Áp dụng đầy đủ Thông tư 88

➤ Phân công người làm kế toán

HKD có quyền tự quyết, có thể chọn:

So với quy định trước đây (yêu cầu người có nghiệp vụ kế toán), Thông tư 88 linh hoạt hơn rất nhiều.

➤ Lựa chọn chế độ kế toán

HKD/cá nhân KD được quyền lựa chọn áp dụng:

→ tùy vào quy mô và nhu cầu quản lý.

➤ Thời điểm áp dụng

Từ 01/01/2022.

a. Mẫu chứng từ áp dụng

Theo Phụ lục 01 Thông tư 88:

b. Yêu cầu về lập – ký – lưu giữ chứng từ

Theo Thông tư 88 & Luật Kế toán 2015:

Chứng từ phải có các nội dung:

Quy định quan trọng:

a. Danh mục sổ theo Thông tư 88