Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi trên đường theo TT200 và cách hạch toán

Hình thức hạch toán Tài khoản 151 theo thông tư 200 – Hàng mua đang đi đường theo Thông tư 200/2014/TT-BTC (có hiệu lực từ ngày 1/1/2015) thay thế chế độ kế toán theo Quyết định 15.

Tài khoản này được sử dụng để phản ánh trị giá của các loại hàng hóa và vật tư (bao gồm nguyên liệu, vật liệu; công cụ, dụng cụ; hàng hóa) mà doanh nghiệp đã mua, nhưng chúng vẫn đang trong quá trình vận chuyển, ở bến cảng, bến bãi, kho ngoại quan, hoặc đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm nhận để nhập kho.

1. Nguyên tắc kế toán tài khoản 151 theo thông tư 200

a) Tài khoản này được sử dụng để ghi nhận trị giá của các loại hàng hóa và vật tư (bao gồm nguyên liệu, vật liệu; công cụ, dụng cụ; hàng hóa) mà doanh nghiệp đã mua từ bên ngoài, nhưng chúng vẫn chưa thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp. Cụ thể, những hàng này có thể đang trên đường vận chuyển, ở bến cảng, bến bãi, kho ngoại quan, hoặc đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm nhận để nhập kho.

b) Hàng hóa và vật tư được xem xét là thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng chưa được nhập kho, bao gồm:

• Những mặt hàng đã thanh toán hoặc đã chấp nhận thanh toán, nhưng vẫn ở kho của người bán, ở bến cảng, bến bãi, hoặc trên đường vận chuyển.
• Những mặt hàng đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm tra, kiểm nhận trước khi nhập kho.

c) Kế toán của hàng mua đang đi đường được ghi nhận trên tài khoản 151 theo nguyên tắc giá gốc, theo quy định trong Chuẩn mực kế toán “Hàng tồn kho”.

d) Hàng ngày, khi nhận được hóa đơn mua hàng nhưng hàng chưa về và nhập kho, kế toán sẽ không ghi sổ mà thực hiện so sánh với hợp đồng kinh tế và lưu hóa đơn vào tập hồ sơ riêng có tên là “Hàng mua đang đi đường”. Trong tháng, nếu hàng về và được nhập kho, kế toán sẽ dựa vào phiếu nhập kho và hóa đơn mua hàng để ghi sổ trực tiếp vào các tài khoản 152 “Nguyên liệu, vật liệu”, tài khoản 153 “Công cụ, dụng cụ”, tài khoản 156 “Hàng hóa”, tài khoản 158 “Hàng hoá kho bảo thuế”.

đ) Nếu cuối tháng hàng vẫn chưa về, kế toán sẽ căn cứ vào hóa đơn mua hàng để ghi vào tài khoản 151 “Hàng mua đang đi đường”. Kế toán cần mở chi tiết để theo dõi hàng mua đang đi đường theo từng loại, từng lô, và từng hợp đồng kinh tế.

Xem thêm: Hệ thống tài khoản kế toán theo thông tư 200 – TT200

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường

Bên Nợ:

• Trị giá của hàng hóa và vật tư đã mua nhưng đang trong quá trình vận chuyển (đang đi đường).
• Kết chuyển trị giá thực tế của hàng vật tư mua đang đi đường cuối kỳ (đối với trường hợp doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê định kỳ cho hạch toán tồn kho).

Bên Có:

• Trị giá của hàng hóa và vật tư đã mua đang đi đường nhưng đã về và được nhập kho hoặc đã được chuyển giao trực tiếp cho khách hàng.
• Kết chuyển trị giá thực tế của hàng hóa và vật tư đã mua đang đi đường đầu kỳ (đối với trường hợp doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê định kỳ cho hạch toán tồn kho).

Số dư bên Nợ:

Trị giá của hàng hóa và vật tư đã mua, nhưng vẫn đang ở trên đường vận chuyển và chưa về nhập kho của doanh nghiệp.

Xem thêm: Cách hạch toán tài khoản 141 theo thông tư 200 – Các tài khoản tạm ứng theo TT200

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a) Trong trường hợp doanh nghiệp áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng tồn kho:

• Kết thúc kỳ kế toán, dựa vào hóa đơn mua hàng cho các loại hàng chưa nhập kho, nếu thuế GTGT đầu vào có thể được khấu trừ, ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường (giá chưa bao gồm thuế GTGT)
• Nợ Tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
• Có Tài khoản 331 – Phải trả cho người bán; hoặc
• Có các Tài khoản 111, 112, 141,…
• Trong trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, giá trị của hàng mua bao gồm cả thuế GTGT.
• Khi hàng về và được nhập kho trong tháng tiếp theo, kế toán ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu
• Nợ Tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ
• Nợ Tài khoản 156 – Hàng hóa
• Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
• Nếu hàng hóa, vật tư mua đang đi đường không nhập kho mà được giao trực tiếp cho khách hàng theo hợp đồng kinh tế, tại phương tiện, tại kho của người bán, tại bến cảng, bến bãi, hoặc gửi trực tiếp cho khách hàng, gửi bán đại lý, ký gửi, kế toán ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 632 – Giá vốn hàng bán; hoặc
• Nợ Tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán
• Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
• Trong trường hợp hàng mua đang đi đường bị hao hụt, mất mát phát hiện ngay khi phát sinh hoặc khi kiểm kê cuối kỳ, kế toán ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý
• Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.

b) Đối với doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê định kỳ để hạch toán hàng tồn kho:

• Đầu kỳ, kế toán dựa vào trị giá thực tế của hàng hóa, vật tư đang đi đường đã kết chuyển từ cuối kỳ trước kết chuyển trị giá thực tế của hàng hóa, vật tư đang đi đường đầu kỳ, ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 611 – Mua hàng
• Có Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường.
• Kết thúc kỳ, kế toán dựa vào kết quả kiểm kê để xác định trị giá thực tế của hàng hóa, vật tư đã mua nhưng chưa về nhập kho (vẫn đang đi đường cuối kỳ), ghi như sau:
• Nợ Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường
• Có Tài khoản 611 – Mua hàng.

Nếu bạn có nhu cầu sử dụng Dịch vụ kế toán hãy gọi ngay:

Hoặc bạn có thể Follow Facebook Kế toán NAVI của chúng tôi để được tư vấn miễn phí.