Từ 01/06/2025 xuất hóa đơn không ghi số CCCD hoặc MST cá nhân có bị phạt không?
Việc xuất hóa đơn không ghi số cccd hoặc mst có bị phạt?
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc chuyển đổi số trong lĩnh vực kế toán, thuế và hóa đơn điện tử là xu hướng tất yếu. Một trong những thay đổi đáng chú ý được quy định trong các văn bản pháp luật mới là việc chuyển mã số thuế cá nhân sang sử dụng số định danh cá nhân từ ngày 01/7/2025. Đây là một bước tiến trong việc đồng bộ dữ liệu dân cư và thuế, giúp tăng tính chính xác và hiệu quả trong quản lý thuế thu nhập cá nhân.
Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đặt ra nhiều câu hỏi thực tiễn, đặc biệt là: Nếu doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh xuất hóa đơn mà không ghi mã số định danh hoặc mã số thuế cá nhân của người mua thì có bị phạt hay không? Mức phạt là bao nhiêu? Có những trường hợp nào được miễn ghi thông tin này trên hóa đơn?
Bài viết sau đây của Kế toán Navi sẽ giúp bạn giải đáp toàn bộ những thắc mắc trên một cách chi tiết, dễ hiểu, và bám sát các quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là các nội dung trong Nghị định 123/2020/NĐ-CP, Nghị định 125/2020/NĐ-CP và Nghị định 70/2025/NĐ-CP

1. Tổng quan về sự thay đổi mã số thuế cá nhân sang số định danh cá nhân
Từ ngày 01/7/2025, theo Thông tư 86/2024/TT-BTC, mã số thuế cá nhân sẽ được tự động đồng bộ sang số định danh cá nhân.
Số định danh cá nhân là dãy số gồm 12 chữ số, được cấp duy nhất cho mỗi công dân theo Luật Căn cước công dân. Số này sẽ thay thế dần mã số thuế để phục vụ cho công tác quản lý thuế và thủ tục hành chính.
Mục đích của việc thay đổi này là:
Hạn chế tình trạng trùng hoặc sai mã số thuế cá nhân
Gắn trách nhiệm nghĩa vụ thuế với từng cá nhân suốt đời
Đồng bộ hóa dữ liệu công dân giữa ngành thuế và Bộ Công an

2. Phân biệt mã số thuế cá nhân và số định danh cá nhân
Tiêu chí | Mã số thuế cá nhân | Số định danh cá nhân |
---|---|---|
Cơ quan cấp | Cơ quan thuế | Bộ Công an |
Số ký tự | 10 chữ số | 12 chữ số |
Phạm vi sử dụng | Chủ yếu dùng trong lĩnh vực thuế | Dùng toàn bộ các giao dịch hành chính |
Khả năng thay đổi | Có thể thay đổi | Duy nhất, không thay đổi |
Thay thế được hay không | Sẽ được thay thế | Sẽ thay thế mã số thuế |
3. Quy định về việc ghi mã số thuế hoặc mã số định danh trên hóa đơn
Căn cứ điểm b khoản 5 Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 70/2025/NĐ-CP):
“Trường hợp người mua cung cấp mã số thuế hoặc số định danh cá nhân thì trên hóa đơn phải thể hiện mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua.”
Điều này có nghĩa:
Nếu người mua không cung cấp mã số thuế/số định danh → không cần ghi
Nếu người mua có cung cấp → bắt buộc phải ghi đúng và đủ

4. Mức xử phạt khi không ghi mã số thuế hoặc mã số định danh trên hóa đơn
Theo Điều 24 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 102/2021/NĐ-CP:
“Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với hành vi lập hóa đơn không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc theo quy định.”
Do đó, nếu người bán không ghi mã số thuế hoặc mã số định danh cá nhân khi người mua đã cung cấp → bị xử phạt.
5. Các trường hợp KHÔNG BẮT BUỘC ghi mã số thuế hoặc số định danh trên hóa đơn
Theo các quy định hiện hành:
Cá nhân không kinh doanh, không có mã số thuế → không cần ghi
Cá nhân mua hàng tại siêu thị, chợ, nhà thuốc,… → không cần thông tin định danh
Cá nhân không yêu cầu ghi thông tin → người bán có thể xuất hóa đơn không ghi tên, địa chỉ, MST
Tuy nhiên, nếu người mua là cá nhân yêu cầu xuất hóa đơn và có cung cấp thông tin định danh thì người bán phải ghi đầy đủ để tránh vi phạm.
6. Ví dụ thực tế và cách xử lý
Ví dụ 1:
Anh A là cá nhân có số định danh 123456789012, yêu cầu xuất hóa đơn khi mua dịch vụ kế toán.
Bên bán không ghi số định danh trên hóa đơn → vi phạm quy định, bị xử phạt từ 4–8 triệu đồng.
Cách xử lý:
Doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ thông tin cá nhân được cung cấp
Nếu có mã số thuế hoặc số định danh thì phải ghi đầy đủ vào hóa đơn

7. Hướng dẫn cách tra cứu mã số định danh và mã số thuế cá nhân
Cách tra mã số thuế cá nhân:
Truy cập: https://tracuunnt.gdt.gov.vn
Chọn mục “Người nộp thuế thu nhập cá nhân”
Nhập thông tin: số CMND/CCCD, mã xác nhận → tra cứu
Cách biết số định danh:
Số định danh chính là 12 chữ số trên mặt trước Căn cước công dân gắn chip
Trường hợp chưa có CCCD, có thể liên hệ công an nơi cư trú để cập nhật
8. Cách cập nhật thông tin hóa đơn theo quy định mới
Để đảm bảo đúng quy định, doanh nghiệp cần:
Đào tạo kế toán, nhân viên bán hàng nhận biết mã số thuế và mã số định danh
Cập nhật phần mềm hóa đơn điện tử, đảm bảo có trường nhập mã số định danh
Lưu hồ sơ chứng minh khi khách hàng không cung cấp thông tin định danh để tránh bị phạt
9. Câu hỏi về việc xuất hóa đơn không ghi số cccd hoặc mst có bị phạt?
Câu 1: Cá nhân mua hàng nhưng không có CCCD, có cần ghi số định danh không?
→ Không. Nếu không có CCCD, không có số định danh → không bắt buộc ghi.
Câu 2: Cá nhân có mã số thuế nhưng không yêu cầu xuất hóa đơn, có vi phạm không?
→ Không. Việc xuất hóa đơn là thỏa thuận giữa người bán và người mua. Chỉ khi đã xuất hóa đơn và người mua có cung cấp thông tin, thì mới bắt buộc ghi đúng.
Câu 3: Cơ quan thuế có kiểm tra việc ghi mã số định danh trên hóa đơn không?
→ Có. Khi thanh kiểm tra, nếu phát hiện doanh nghiệp lập hóa đơn thiếu thông tin theo quy định, sẽ bị xử phạt theo Nghị định 125.
Việc chuyển đổi từ mã số thuế sang số định danh cá nhân là một bước tiến quan trọng nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật quy định mới, đào tạo nhân viên và quản lý xuất hóa đơn chặt chẽ.
Đặc biệt, với các trường hợp người mua là cá nhân có cung cấp thông tin định danh, việc không ghi thông tin này lên hóa đơn có thể dẫn đến mức phạt lên tới 8 triệu đồng.
Xem thêm:
>> Mức xử phạt khi doanh nghiệp không có GPKD là bao nhiêu?
>> Bãi bỏ lệ phí môn bài từ 01/01/2026
Nếu bạn có nhu cầu sử dụng dịch vụ của Ketoannavi hãy gọi ngay:
0967.461.861
Hoặc bạn có thể Follow Facebook Kế toán NAVI của chúng tôi để được tư vấn miễn phí.