“Thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân không chỉ là thay đổi tên trên Giấy ĐKKD — đó là dòng chảy quyền lực, trách nhiệm, cả niềm tin trong đội ngũ nhân sự và khách hàng.”
Điều này thật sự ảnh hưởng đến hoạt động, văn hóa doanh nghiệp, và cả mối quan hệ với khách hàng. Vì thế, nếu bạn đang chuẩn bị thay đổi “ghế nóng”, đừng lướt qua bước nào dưới đây nhé!
Thủ tục đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân
1. Các trường hợp thường gặp khi thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân
Theo Điều 190 Luật Doanh nghiệp 2020, chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền và trách nhiệm toàn quyền:
“Điều 190. Quản lý doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc để quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh; trường hợp này, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.
Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.”
Chính vì vậy, khi chủ nhân doanh nghiệp rời đi, bằng cách nào đó, nhân sự và lợi ích liên quan sẽ rất chao đảo.
Trường hợp thay đổi chủ chính:
Chủ bị mất tích hoặc qua đời.
Chủ tặng doanh nghiệp cho người khác.
Chủ bán doanh nghiệp.
Chủ cho thuê doanh nghiệp – trường hợp đặc biệt cũng cần thông báo.
Lưu ý: ngay cả cho thuê cũng phải đăng ký — theo Điều 191 về thuê doanh nghiệp tư nhân.
“Điều 191. Cho thuê doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp tư nhân của mình nhưng phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao hợp đồng cho thuê có công chứng đến Cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày hợp đồng cho thuê có hiệu lực. Trong thời hạn cho thuê, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật với tư cách là chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân. Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của chủ sở hữu và người thuê đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân được quy định trong hợp đồng cho thuê.”
Hồ sơ chi tiết cần thiết theo từng trường hợp
2. Hồ sơ chi tiết cần thiết theo từng trường hợp
2.1. Khi chủ doanh nghiệp mất tích hoặc qua đời
Nếu không có di chúc minh bạch, tài sản doanh nghiệp được xử lý theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015:
“Thừa kế theo thứ tự hàng: vợ, chồng, con, cha mẹ… đến họ hàng xa.”
Hồ sơ gồm có:
Thông báo thay đổi chủ doanh nghiệp (Phụ lục II‑4, Thông tư 01/2021).
CMND/CCCD/Hộ chiếu của người thừa kế.
Văn bản xác nhận quyền thừa kế.
Giấy chứng tử hoặc quyết định mất tích.
Bản gốc Giấy chứng nhận ĐKKD của doanh nghiệp.
Lưu ý: Phải chuẩn hóa theo mẫu, không được dùng giấy A3, viết tay, hoặc bấm kim. Nếu không chính xác, chịu trách nhiệm trước pháp luật.
2.2. Khi tặng cho doanh nghiệp.
Hồ sơ gồm:
Thông báo Phụ lục II‑4
Giấy tờ cá nhân bên nhận.
Hợp đồng tặng cho (có công chứng, nếu cần).
Bản gốc ĐKKD.
Lưu ý: hợp đồng tặng cho là tài liệu quan trọng nếu gia đình hoặc người thân làm việc.
2.3. Khi bán doanh nghiệp.
Bán là hình thức phổ biến nhất khi chuyển giao doanh nghiệp tư nhân.
Hồ sơ gồm:
Thông báo Phụ lục II‑4 — có chữ ký cả người mua và người bán.
Giấy tờ cá nhân người mua.
Hợp đồng mua bán doanh nghiệp thể hiện rõ giá trị, tài sản, điều kiện thanh toán.
Bản gốc ĐKKD.
Lưu ý quan trọng:
Chủ cũ vẫn chịu trách nhiệm với nợ trước ngày chuyển giao, trừ khi có thỏa thuận với chủ nợ.
Cả hai bên phải thực hiện quy định về lao động như trong Điều 44 Bộ luật Lao động 2019 (lập phương án sử dụng lao động, thông báo nội dung ít nhất 15 ngày…).
Sau khi ký hồ sơ, người mua phải đăng ký thay đổi chủ theo luật.
Quy trình thay đổi thủ tục đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân
3. Quy trình thay đổi – từng bước “ít sai sót nhất”.
Chuẩn bị hồ sơ theo đúng trường hợp.
Nộp hồ sơ tại:
Phòng ĐKKD tỉnh sở tại, hoặc
Cổng TTQG ĐKKD (dangkykinhdoanh.gov.vn), hoặc
Dịch vụ bưu chính.
Thời gian từ 07:30–11:30, Thứ 2–Thứ 7 sáng,
Phí nộp hồ sơ: 100.000 VND.
Nhận biên nhận, đợi phòng ĐKKD xử lý.
Trong 3 ngày làm việc, nhận Giấy chứng nhận ĐKKD mới.
Công bố thay đổi trên Cổng TTQG ĐKKD để hoàn thiện công khai.
4. Những lưu ý “cần biết” khi bán hoặc tặng doanh nghiệp.
4.1. Trách nhiệm nợ nần:
Chủ cũ vẫn chịu trách nhiệm mọi khoản nợ trước chuyển giao, trừ khi có thỏa thuận riêng.
4.2. Nhân sự và lao động:
Cần lập phương án duy trì công việc cho nhân viên theo Bộ luật Lao động 2019.
Trong trường hợp phải chấm dứt hợp đồng lao động, nhân viên phải được trợ cấp theo Điều 47.
4.3. Hợp đồng mua bán:
Rất nên nhờ luật sư rà soát để bảo vệ lợi ích tài chính và pháp lý.
Thương lượng giá rõ ràng, đảm bảo minh bạch, tránh tranh chấp sau chuyển giao.
5. Q&A – Giải đáp nhanh và chuẩn xác.
Q1:Chủ doanh nghiệp tư nhân qua đời thì doanh nghiệp có buộc giải thể?
A: Không nhất thiết. Theo Điều 193 Luật Doanh nghiệp 2020, nếu thừa kế có thể chọn chủ mới, doanh nghiệp tiếp tục hoạt động. Không thỏa thuận được thì có thể giải thể hoặc chuyển đổi thành công ty.
Q2:Chủ bị tạm giam/tạm đình chỉ thì sao?
A: Được quyền ủy quyền cho người khác thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình theo Điều 193.
Q3:Thành viên hộ kinh doanh có cùng lúc làm chủ DNTN được không?
A: Không. Theo Khoản 1 Điều 80 Nghị định 01/2021, không được làm chủ hộ kinh doanh và DNTN đánh cùng thời điểm.
Q4: Mẫu thông báo thay đổi như thế nào?
A: Dùng Phụ lục II‑4 ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT‑BKHĐT — không tự ý sửa form.
Q5:Có phải công bố thông tin lên Cổng TTQG không?
A: Có. Theo Thông tư 01/2021 và Luật doanh nghiệp 2020, mọi thay đổi phải công bố để hoàn chỉnh thủ tục sau cấp giấy.
6. Kết luận & Lời khuyên hành động.
6.1. Tóm lược tổng thể.
Vấn đề
Gạch đầu dòng
Quyền thay đổi
Điều 190 cho phép thuê; Điều 192 cho phép bán doanh nghiệp.
Hồ sơ
Phụ lục II‑4 + CMND + hợp đồng phù hợp từng trường hợp.
Nơi nộp
Phòng ĐKKD, Cổng ĐKDN, hoặc bưu chính.
Thời gian xử lý
Trong 3 ngày làm việc.
Trách nhiệm
Chủ cũ phải chịu nợ; nhân viên được xử lý theo luật lao động.
Dùng dịch vụ trực tuyến để nộp, tránh phải đi lại nhiều lần.
Thuê luật sư chuẩn bị hợp đồng mua/bán để tránh rủi ro.
Đảm bảo nhân viên được thông báo, hỗ trợ thực hiện quyền lợi theo luật lao động.
Theo dõi công bố trên Cổng TTQG để kết thúc thủ tục hợp lệ.
Cân nhắc liên hệ chúng tôi để nhận tư vấn, hoàn thiện hồ sơ, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Còn chần chờ gì nữa?
Nếu bạn đang chuẩn bị chuyển giao doanh nghiệp tư nhân, việc nắm vững thủ tục chính xác, trách nhiệm rõ ràng giúp thương vụ diễn ra suôn sẻ, tránh rủi ro, tối ưu nguồn lực.
Hãy liên hệ ngay với chúng tôi – nơi đồng hành trọn vẹn từ A đến Z cho doanh nghiệp tư nhân, để việc chuyển giao không còn là gánh nặng pháp lý mà là cơ hội phát triển mới.
