Tài khoản 153 – Công cụ dụng cụ theo TT200 và cách hạch toán

Bên Nợ:

• Ghi nhận trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ nhập kho do mua ngoại, tự chế, thuê ngoại gia công chế biến, nhận góp vốn.
• Ghi nhận trị giá công cụ, dụng cụ cho thuê nhập lại kho.
• Ghi nhận trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ thừa phát hiện khi kiểm kê.
• Kết chuyển trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ tồn kho cuối kỳ (trong trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ).

Bên Có:

• Ghi nhận trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ xuất kho sử dụng cho sản xuất, kinh doanh, cho thuê hoặc góp vốn.
• Ghi nhận chiết khấu thương mại khi mua công cụ, dụng cụ được hưởng.
• Ghi nhận trị giá công cụ, dụng cụ trả lại cho người bán hoặc được người bán giảm giá.
• Ghi nhận trị giá công cụ, dụng cụ thiếu phát hiện trong kiểm kê.
• Kết chuyển trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ tồn kho đầu kỳ (trong trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ).

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ tồn kho.

Tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ gồm 4 tài khoản cấp 2 như sau:

1. Tài khoản 1531 – Công cụ, dụng cụ: Phản ánh trị giá hiện có và biến động của các loại công cụ, dụng cụ sử dụng trong hoạt động doanh nghiệp.
2. Tài khoản 1532 – Bao bì luân chuyển: Phản ánh trị giá hiện có và biến động của các loại bao bì luân chuyển được sử dụng lặp lại cho nhiều chu kỳ sản xuất, kinh doanh. Trị giá của bao bì luân chuyển khi xuất dùng được phân bổ dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong nhiều kỳ hạch toán.
3. Tài khoản 1533 – Đồ dùng cho thuê: Phản ánh giá trị hiện có và biến động của các loại công cụ, dụng cụ doanh nghiệp dành cho việc cho thuê. Hạch toán vào tài khoản này chỉ được thực hiện đối với các công cụ, dụng cụ được mua với mục đích cho thuê. Trong trường hợp không phân biệt được, hạch toán sẽ được chuyển vào tài khoản 1531. Nếu công cụ, dụng cụ được cho thuê và sử dụng trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, cần thực hiện hạch toán cả trên tài khoản cấp 1 và chuyển vào tài khoản cấp 2.
4. Tài khoản 1534 – Thiết bị, phụ tùng thay thế: Phản ánh trị giá hiện có và biến động của các loại thiết bị, phụ tùng thay thế không đủ tiêu chuẩn của TSCĐ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trị giá của thiết bị, phụ tùng thay thế khi xuất dùng sẽ được hạch toán ngay một lần vào chi phí sản xuất kinh doanh hoặc được phân bổ dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh nếu sử dụng như công cụ, dụng cụ.

Xem thêm: Hạch toán tài khoản 152 – Nguyên liệu vật liệu theo thông tư 200

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

a) Khi mua công cụ, dụng cụ và thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, giá trị của công cụ, dụng cụ được phản ánh theo giá mua chưa bao gồm thuế GTGT. Dựa trên hóa đơn, phiếu nhập kho và các chứng từ liên quan, ghi:

Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ (giá chưa có thuế GTGT)

Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (số thuế GTGT đầu vào) (1331)

Có các TK 111, 112, 141, 331,… (tổng giá thanh toán).

Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, giá trị của công cụ, dụng cụ mua vào bao gồm cả thuế GTGT.

b) Trong trường hợp có chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán sau khi mua công cụ, dụng cụ, kế toán sẽ căn cứ vào tình hình biến động của công cụ, dụng cụ để phân bổ số chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán dựa trên số công cụ, dụng cụ còn tồn kho hoặc đã xuất dùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh:

Nợ các TK 111, 112, 331,…. Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ (nếu công cụ, dụng cụ còn tồn kho)

Có TK 154 – Chi phí SXKD dở dang (nếu công cụ, dụng cụ đã xuất dùng cho sản xuất kinh doanh)

Có các TK 641, 642 (nếu công cụ, dụng cụ đã xuất dùng cho hoạt động bán hàng, quản lý doanh nghiệp)

Có TK 242 – Chi phí trả trước (nếu được phân bổ dần)

Có TK 632 – Giá vốn hàng bán (nếu sản phẩm do công cụ, dụng cụ đó cấu thành đã được xác định là tiêu thụ trong kỳ)

Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (1331) (nếu có).

c) Khi trả lại công cụ, dụng cụ đã mua cho người bán, ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán

Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ (giá trị công cụ, dụng cụ trả lại)

Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có) (thuế GTGT đầu vào của công cụ, dụng cụ trả lại cho người bán).

d) Khi phản ánh chiết khấu thanh toán được hưởng (nếu có), ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán

Có TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính.