Kể từ ngày 1/1/2017, Hệ thống tài khoản kế toán theo Quyết định 48 (QĐ 48) sẽ không còn có giá trị, và thay vào đó, tất cả doanh nghiệp cần chuyển sang sử dụng Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 133/2016/TT-BTC ngày 26/8/2016 của Bộ Tài chính để thay thế cho QĐ 48.
Các điểm quan trọng cần lưu ý khi thực hiện Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 133 bao gồm:
Doanh nghiệp vừa và nhỏ được phép lựa chọn áp dụng Chế độ kế toán doanh nghiệp theo Thông tư 200 (thay thế Quyết định 15/QĐ-BTC) hoặc Thông tư 133 (thay thế Quyết định 48/QĐ-BTC).
Tuy nhiên, họ phải thông báo cho cơ quan thuế về lựa chọn của mình và phải tuân thủ chế độ đã chọn suốt cả năm tài chính, bắt đầu từ đầu năm, để đảm bảo tính nhất quán trong tài chính của họ.
Doanh nghiệp có quyền mở thêm các tài khoản cấp 2 và cấp 3 cho những tài khoản mà danh mục Hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp không có qui định cụ thể, mà không cần phải xin phê duyệt từ Bộ Tài chính.
Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp muốn thêm mới hoặc thay đổi các tài khoản cấp 1 hoặc cấp 2, thì phải có sự chấp thuận bằng văn bản từ phía Bộ Tài chính.
Bổ sung một số tài khoản mới so với Quyết định 48/2006/QĐ-BTC:
TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn;
TK 136 – Phải thu nội bộ;
TK 151 – Hàng mua đang trong quá trình vận chuyển;
TK 228 – Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác;
TK 336 – Phải trả nội bộ.
Những tài khoản bị loại bỏ theo Thông tư 133 bao gồm
TK 142 – Trả trước ngắn hạn;
TK 159 – Các khoản dự phòng;
TK 171 – Giao dịch mua bán lại trái phiếu của Chính phủ;
TK 221 – Đầu tư tài chính dài hạn;
TK 244 – Ký quỹ, ký cược dài hạn;
TK 311 – Vay ngắn hạn;
TK 315 – Nợ dài hạn đến hạn trả;
TK 351 – Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm;
TK ngoài bảng: 001, 002, 003, 004, 007.
Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 133/2016/TT-BTC
Để chuyển số dư từ các tài khoản bị loại bỏ theo Thông tư 133, thực hiện như sau:
Số dư chi tiết liên quan đến vàng, bạc, kim khí quý, đá quý mà trước đây được ghi trên TK 1113 và 1123 sẽ được chuyển sang việc theo dõi trên các tài khoản mới: TK 152 – Hàng tồn kho, TK 155 – Thành phẩm, TK 156 – Hàng hóa (đối với vàng, bạc, kim khí quý, đá quý được phân loại là hàng tồn kho), và TK 2288 – Đầu tư khác (đối với vàng, bạc, kim khí quý, đá quý không được phân loại là hàng tồn kho).
Số dư từ các khoản trái phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu nắm giữ đến ngày đáo hạn, và các khoản không nắm giữ vì mục đích kinh doanh (mua vào để bán ra với mục đích kiếm lời qua chênh lệch giá mua, bán) trước đây ghi trên TK 121 – Đầu tư tài chính ngắn hạn sẽ được chuyển sang TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn (TK 1288).
Số dư từ TK 142 – Chi phí trả trước ngắn hạn sẽ được chuyển sang TK 242 – Chi phí trả trước.
Số dư chi tiết từ TK 1388 liên quan đến ký quỹ, ký cược ngắn hạn, và số dư từ TK 244 – Ký quỹ, ký cược dài hạn sẽ được chuyển sang TK 1386 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược.
Số dư liên quan đến các khoản dự phòng trước đây được phản ánh trên TK 159 và 229 sẽ được chuyển sang TK 229 – Dự phòng tổn thất tài sản, với thông tin chi tiết cho từng tài khoản cấp 2 tương ứng với nội dung dự phòng.
Số dư từ TK 311 – Vay ngắn hạn, TK 315 – Nợ dài hạn đến hạn trả, TK 3411 – Vay dài hạn, và TK 3412 – Nợ dài hạn sẽ được chuyển sang TK 341 – Vay và nợ thuê tài chính.
Số dư từ TK 3414 – Nhận ký quỹ, ký cược dài hạn sẽ được chuyển sang TK 3386 – Nhận ký quỹ, ký cược.
Các khoản trích trước chi phí sửa chữa và duy trì cho Tài sản cố định hoạt động bình thường (đối với những Tài sản cố định theo yêu cầu kỹ thuật phải sửa chữa định kỳ), chi phí hoàn nguyên môi trường, hoàn trả mặt bằng và các khoản có tính chất tương tự trước đây được ghi trên TK 335 – Chi phí phải trả sẽ được chuyển sang TK 352 – Dự phòng phải trả, với thông tin chi tiết tại TK 3524.
